Cibodas 28.10.2008

Van de stad en zijn voortkruipende verkeer naar de natuur van de bergen in een enkele dag.
Geen groter contrast. Ik kijk op de bergen van een vulkaanmassief. De Gunung Gede en de Gunung Pangarango. Alles is groen en bloemen zijn er volop. De regens zijn al begonnen maar zijn er nog niet in de hun volle hevigheid. De perioden van zon zijn wel lekker heet.
De bloemen hebben tropisch felle kleuren, eigenlijk zijn het tulpenkleuren. Bougainvilles, canna’s, dahlia’s, rozen, Spaanse madelieven, nachtlelies, maar ook tropische soorten op deze hoogte van Cibodas 800 meter. Hier is ook de dependance van de wereldberoemde plantentuin in Bogor, hier heeft men planten uit gematigde streken. Weinig Westerse toeristen weten deze streek te vinden. Des te meer de Indonesische toeristen en dagjesmensen die de hitte van Betawi (Jakarta) ontvluchten en hier in de file in het weekend over de Puncak-pas heensukkelen voor frisse lucht en koelte.
Dewi en Isabel gaan helemaal los, ze lopen en springen door de tuin, ze moesten toch wel wennen aan de hitte en de indrukken op Java.
Singapore was niet zo warm en druk, wel een wereldstad maar met een Westerse regelmaat. Hier ga je een stortkoker in van indrukken. Het net een rijsttafel, een salvo van verschillende smaken en geuren die op de een of andere manier met elkaar passen. Langs de weg Jakarta uit zie je op stukken van vijftig meter, zeker vijftig mensen, die van alles doen, vijf eettentjes met hun specialiteit, een bandenplakker, een kopieershop, een bromfietswasser, een kleermaker, drie jongens met kranten, drankjes en pinda’s die langs de auto lopen. Alles ziet er niet heel geweldig uit, sjofel, maar het leven bruist er aan alle kanten uit. Brommers met hele gezinnen er soms op die tussen de auto’s door zigzaggen, toeterende busjes, schreeuwende onafhankelijke verkeersregelaars, hoe anders kan je met je auto invoegen, als niet iemand met gevaar voor eigen leven de boel even stopt voor de luttele somma van 6 eurocent. Hoezo druk?
Bij Myra haalt onze gids Dadang met de chauffeur Didin van ons gehuurde busje ons op. Hij praat Nederlands, niet perfect maar voldoende en is zeker niet verlegen op het te doen. Hij vertelt aan de meiden over de mensen van het platteland en de mensen van Jakarta met zijn 9 miljoen inwoners, over verschillende stijlen in muziek en dans. Over de mensen hun kleding, ja, zelfs manier van lopen. Soms vullen vertalen we wat, want Dadangs Nederlands is zeker niet even duidelijk. Dewi is een en al oor. Hij vertelt het in de eerste plaats aan de meiden. We gaan op weg naar Chibodas, naar de bergen en morgen door naar Bandung.
In Chibodas exploiteert Myra’s familie een soort bungalowparkje met wat huisjes. Eerst gaan we naar Bogor wat op onze weg ligt, bij Dadangs huis langs. We moeten zijn familie zien, vrouw en twee grote dochters. Hij is een beetje teleurgesteld dat we niet bij hem kunnen komen eten vanwege de tijd. Hij heeft zelden kinderen mee op zijn rondreizen. Koekjes en hapjes heeft zijn vrouw zeker wel, ze wil zeker de kinderen zien. En zijn dochters als die er zijn ook.
Dadang woont in de kampong. Een kampong is een woonwijk waar de lagere inkomens wonen, zak je nog verder in inkomen dan beland je onder de brug van de snelwegen, waar ook woonhuisjes worden gebouwd. Heb je helemaal geen regelmatig inkomen meer, dan ben je een bedelaar. Ja Isabel, er zijn hier arme mensen.
In Brazilië zou een kampong een favela heten, je hebt ze in soorten maten en in diverse kwaliteiten van wonen. Was de Jordaan in Amsterdam niet ooit een kampong? Pittoreske scheefstaande huizen waar men met 5 kinderen in twee kamers woonde tot ver in de jaren zestig. Een kampong is een volkswijk, he, he eindelijk een fatsoenlijk Nederlands woord ervoor gevonden.
Dadangs buurt heet Lebak Cantin en loopt langs een helling naar beneden. Je kan alleen te voet of met de brommer naar beneden. Dadang pur-sang gids als hij is laat ons in het voorbij rijden het gebouw zien waaraan de buurt zijn naam ontleent. De oude soldatenkantine van het KNIL. Lebak vanwege…….. Ja, het Lebak uit de Multatuli zegt hij.

Zijn vrouw en oudste dochter vinden het heel leuk om ons te zien. Ze zijn mooi. En vooral zijn vrouw is vrij licht, best belangrijk hier in Indonesië. Ze zijn Sundanees, hun vrouwen worden geroemd om hun schoonheid.
’De Plantentuin’ ligt als een eiland van groen in Bogor (180 m), eromheen loopt een drukke verkeersweg met de onvermijdelijke openluchtmarkt. Bogor heette vroeger Buitenzorg en zou volgens Dadang nooit ontstaan zijn in ….. als er geen malaria epidemieën in Jakarta waren en een opstand onder de Chinese werkkrachten die de Nederlanders binnengehaald hadden. Vele Nederlanders zochten een veilig heenkomen, wat ze in Bogor vonden. Een ‘plaatsje’ van maar 800.000 mensen.
In de Plantentuin lopen we een rondje waar we de oudste boom van een afstandje zien, een tweehonderd jaar oude litchiboom. Dadang kent deze plek uitermate goed, hij komt voortdurend mensen tegen.
Dadang is van ver gekomen, met zijn opa heeft hij hier nog bladeren geveegd, is hij er gids geworden. Met alleen lagere school met cursussen Engels en Nederlands is hij nu een zelfstandige gids. Hij moet blijven leren zegt hij en met iedere Nederlandse gast leert hij beter Nederlands.
De oude begraafplaats, waar belangrijke Europese mensen liggen, voor de Plantentuin ligt er indrukwekkend mysterieus bij in de schaduw van grote bossen enorme bamboe en de rook van smeulende bladerenhopen bij. Deze mensen zijn nooit meer teruggegaan naar Europa.
Verwonderd zijn we dat Isabel, die niets van begraafplaatsen moet hebben, gewoon meegaat.

’s Avonds gaat Dewi aan de slag met de computer en begint vragen te maken, ook Isabel gaat met Roos aan de slag met wat taalwerkjes. Na deze toch wel heftige dag vinden ze nu daar toch de rust voor.